Jak wykorzystać potencjał memów w komunikacji marketingowej?

Memy stały się częścią naszej kultury – nie tylko internetowej, ale też społecznej. Coraz częściej wiele firm próbuje je wykorzystać w swojej komunikacji marketingowej. W jaki sposób zrobić to skutecznie? Jak uniknąć wpadek? Jakie są szanse na znalezienie wirtualnego Świętego Graala –  czyli wywołanie efektu viralowego?

Co to jest mem?

Wydawać by się mogło, że niemal każdy wie, czym są memy. Trudno jednak o przytoczenie jakiejkolwiek definicji mema. Najprostsza, a przy tym najbardziej ogólna, to taka, że jest to forma komunikacji, łącząca obrazek z tekstem.

Inne definicje zwracają uwagę na to, że jest to komunikat obrazkowy zbudowany według pewnego schematu – połączenia formy wizualnej z tekstową. Te twierdzenia pomijają jednak zupełnie wpływ społeczny memów, ich potencjał marketingowy czy też kanały rozprzestrzeniania się.

Przecież już dawno memy przestały pełnić funkcje tylko i wyłącznie rozrywkowe i już dawno przestały krążyć tylko w mediach społecznościowych. Warto zwrócić uwagę, że wiele poważnych informacyjnych mediów internetowych, a nawet stacje telewizyjne korzystają z memów, by podsumować jakieś zjawisko społeczne czy polityczne.

Strony z memami – Demotywatory.pl i Kwejk.pl

W Polsce mamy kilka przodujących stron z memami. Co jakiś czas w mediach możemy zapoznać się z raportami dotyczącymi popularnością stron internetowych. Od kilku lat w pierwszej setce tych stron możemy znaleźć także dwie strony z memami – Demotywatory.pl i Kwejk.pl.

Jeżeli skorzystamy z narzędzia SpeedTest.pl do wyceny stron, odkryjemy, że stronę Demotywatory.pl dziennie odwiedza ponad 100 000 osób! Wrażenie robi także liczba linków przychodzących – blisko 2 200 000. Stronę Kwejk.pl odwiedza ponad 80 000 osób dziennie. Wiele serwisów internetowych, portali – może tylko pomarzyć o takich zasięgach.

Wszystkie te strony z memami internetowymi charakteryzuje podział na stronę główną, poczekalnię i archiwum. Co ciekawe – wbrew wszelkim zasadom logiki, memy oczekujące na dodanie na główną stronę serwisu, są równie mocno popularne, co te docenione przez adminów.

Strony z memami podobne do Demotywatorów

Nie sposób wymienić wszystkich stron internetowych z memami. Wielu twórców stron, zachęcona popularnością demotywatorów, tworzy kolejne tego typu portale. Z popularniejszych stron możemy wymienić tu takie strony jak Besty.pl, fabrykamemow.pl, blasty.pl czy memy.pl. Mamy także wiele stron internetowych, na których memy znajdziemy nie w głównym serwisie, ale jako podstronę – np. joemonster.org czy jeja.pl.

Przy tej okazji – warto również zwrócić uwagę, że mamy też wiele stron z memami, które na tym mocno konkurencyjnym rynku, znalazły swoje nisze – wystarczy tu wymienić stronę Mistrzowie.org – specjalizującą się w printscreenach postów z social mediów, komentarzy do nich, rozmów z komunikatorów, itp. Inne niszowe strony z memami to na przykład Wiocha.pl (piętnująca zachowania ludzi w internecie), strony z memami dla dorosłych, Komixxy.pl – gdzie publikowane memy mają postać historyjek obrazkowych.

Bohater memów czy twórca memów? Oto jest pytanie

Marzeniem wielu firm jest zaistnienie w pozytywnym kontekście w memach. Każdy chciałby, aby internauci dostrzegli jakieś pozytywne działania jego firmy i w naturalny sposób podzielili się tą wiadomością z innymi, nie tylko udostępniając to w swoich kanałach w social mediach, ale także – tworząc na ten temat mema. Jeszcze lepiej, gdyby ten mem stał się viralem. Niestety, o wiele częściej firmy stają się negatywnymi bohaterami obrazków czy zdjęć z tekstami. Choćby z tego powodu marketingowcy powinni bacznie śledzić takie strony jak mistrzowie.org, demotywatory.pl czy kwejk.pl, by móc zareagować odpowiednio szybko na rodzący się kryzys.

Zamiast bezczynnie czekać, aż internauci sami nas docenią, warto z biernego obserwatora stać się aktywnym twórcą memów, zachowując przy tym zdrowy rozsądek i nie stosować nachalnej reklamy swojej firmy.

Czym jest mem marketing?

Popularność wymienionych wyżej stron, jak i duża liczba portali internetowych z memami, sprawia, że wiele firm spogląda na tą formę komunikacji w kontekście dotarcia przez nią do odbiorców swojego przekazu. I wiele firm go już stosuje – wystarczy spojrzeć na ich kanały social media – gwarantujemy wam, że bardzo szybko znajdziecie firmę, która prezentuje swoje treści marketingowe w formie memów. Niektóre z nich mają nawet potencjał viralowy, są autorskie, stworzone na wysokim poziomie. Zapewne niektóre z nich wylądują na wspomnianych przez nas wyżej stronach z memami, a nieliczne – może nawet trafią na stronę główną, czego Wam życzymy.

Obserwujemy również zjawisko, gdzie firmy wykorzystują mem marketing do wywoływania kontrowersji, w myśl zasady – nie ważne jak, ważne żeby mówili, klikali i udostępniali. Jest to jednak działanie krótkowzroczne – a negatywne efekty takich działań marketingowych może być odczuwane bardzo długo.

Firmy wykorzystują także memy nie tylko jako kanał dotarcia do użytkowników, ale też – jako przykucie uwagi, pokazanie swojego dystansu czy luzu. Przy tej okazji, chcielibyśmy zaapelować do adminów fanapage’y czy kont na Intagramie, że nie w każdy piątek musicie ogłosić światu, że nadszedł koniec tygodnia pracy i czas na weekend 😉

Tworzenie memów na potrzeby mem marketingu

Na pozór sprawa wygląda na prosta – bierzemy zdjęcie czy obrazek z sieci, dodajemy zabawny, pouczający, motywujący lub demotywujący tekst, wrzucamy na nasze kanały social media lub na strony z memami i czekamy na profity. Tak tworzenie memów wygląda tylko na pozór.

Przede wszystkim – warto zwrócić na prawa autorskie zdjęć i obrazów. Nie wszystkie treści, które znajdziemy w Google, możemy wykorzystać na użytek komercyjny. Musimy się liczyć również z tym, że nasz mem marketingowy może zostać przerobiony i skierowany przeciwko nam.

Gdy już mamy odpowiedni obrazek czy zdjęcie, dopasujmy do niego treść naszego przekazu. Nikt nie zna recepty na stworzenie virala. Warto, by nasz mem marketing był spójny, konsekwentny. Dobrym zwyczajem jest choćby stworzenie jednego schematu dla naszych treści reklamowych czy komunikacyjnych.

Możemy również zdać się na serwisy zewnętrzne, na strony z memami. W tym przypadku – nie liczylibyśmy jednak na stronę główną, a i użytkownicy tych portali – są wyczuleni na mem marketing i często efekt może być odwrotny od zamierzonego.

Trendy w memach

Chcąc skutecznie stosować mem marketing, konieczne staje się śledzenie trendów. Niektóre schematy memów stają się ponadczasowe, uniwersalne, inne – są popularne tylko przez chwilę. Umiejętność przewidzenia i wpasowania się w bieżące trendy staje się kluczem do sukcesu. Nikt nie chciałby przecież by jego działania zostały ocenione jako działania Janusza marketingu, prawda?

I już na sam koniec:

Memetyka to nie nauka o memach – to znaczy, tak, ale nie o tych…

Choć tworzenie memów, ich rozprzestrzenianie się w sieci jest w kręgu zainteresowania wielu osób, także pod kątem naukowym, a nie tylko marketingowym, to jednak tą dziedziną działalności człowieka nie zajmuje się memetyka. Warto o tym pamiętać.

Mem to nie tylko określenie obrazka czy zdjęcia z tekstem, ale także najmniejsza jednostka informacji kulturowej. Memetyka jest poświęcona właśnie temu zagadnieniu.

Twoja konkurencja nie śpi…

Memy stały się częścią naszej kultury medialnej i coraz śmielej są wykorzystywane w służbie marketingu, zarówno jej jasnej, jak i ciemnej strony. Choć znaczenie memów rośnie, to jeszcze długo głównymi źródłami informacji będą social media, internet, prasa tradycyjna czy radio i telewizja.  Nie śmiemy odebrać Tobie przyjemności samodzielnego przeglądu memów do porannej kawy, za to z przyjemnością przygotujemy dla Ciebie i Twojej firmy przegląd innych mediów…